65-lecie Wolińskiego Parku Narodowego — 35 mln zł dofinansowania na inwestycje
8–9 października 2025 r. w Międzyzdrojach odbyła się jubileuszowa konferencja pt.: „W kierunku skutecznej ochrony ekosystemów. Strategie, praktyki i wyzwania dla obszarów chronionych w Europie”, zorganizowana z okazji 65. rocznicy powstania Wolińskiego Parku Narodowego. W wydarzeniu wzięło udział ponad 200 uczestników, w tym przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, parków narodowych, samorządowcy, naukowcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych i instytucji zajmujących się ochroną środowiska. Spotkanie stało się ważnym forum wymiany doświadczeń i dyskusji o najważniejszych wyzwaniach w zakresie ochrony przyrody w Polsce i Europie.
Pierwszy dzień konferencji rozpoczął się od uroczystego otwarcia, którego dokonała Wioletta Nawrocka, Dyrektor Wolińskiego Parku Narodowego i przekazała jej prowadzenie Robertowi Kuźmińskiemu z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jaki pierwszy głos zabrał Mikołaj Dorożała, Podsekretarz Stanu i Główny Konserwator Przyrody, który wygłosił przemówienie okolicznościowe oraz wręczył odznaczenia „Za zasługi dla ochrony środowiska i klimatu” osobom szczególnie zaangażowanym w działania na rzecz ochrony przyrody. Prof. dr hab. Andrzej Kostrzewski, Przewodniczący Rady Naukowej Wolińskiego Parku Narodowego, przypomniał historię powstania Parku. Po tym wystąpieniu nadszedł czas na życzenia jubileuszowe od przedstawicieli instytucji i gości.
Główną osią merytoryczną pierwszego dnia konferencji były sesje:
Sesja II – „Ochrona ekosystemów, w tym Morza Bałtyckiego, w świetle wyzwań UE do roku 2030”
Ekspertki i eksperci z GIOŚ, WWF Polska, GDOŚ oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska omawiali, jak w praktyce wdrażać unijne zobowiązania, w tym Prawo Odbudowy Przyrody i Strategię na rzecz różnorodności biologicznej do 2030 r. Szczególny nacisk położono na rolę obszarów chronionych w ochronie środowiska morskiego oraz konieczność skutecznej koordynacji działań na poziomie krajowym.
W ramach tej sesji prelekcje wygłosili: Marta Rzemieniuk (Główny Inspektorat Ochrony Środowiska), Andrzej Ginalski (Fundacja WWF Polska), Anna Ronikier-Dolańska (Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska) oraz Patrycja Zasępa (Ministerstwo Klimatu i Środowiska). W panelu dyskusyjnym w ramach sesji wystąpili: Marta Rzemieniuk, Andrzej Ginalski, Anna Ronikier-Dolańska, Mikołaj Dorożała. Panel dyskusyjny moderował Łukasz Sługocki z Uniwersytetu Szczecińskiego.
Sesja III – „Aktywna ochrona ekosystemu Morza Bałtyckiego”
Tematyka ta obejmowała zarówno naukowe analizy zmian klimatycznych, jak i praktyczne działania ochronne, od monitoringu siedlisk dennych po międzynarodową współpracę w ramach inicjatyw takich jak Rewilding Oder Delta. W tym panelu dyskusyjnym uczestnicy rozmawiali o zrównoważonym rozwoju społeczności lokalnych, podkreślając, że skuteczna ochrona przyrody musi iść w parze z rozwojem regionalnym, edukacją i odpowiedzialną turystyką.
W ramach sesji wystąpili: Jacek Tylkowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Józef Maria Wiktor, Katarzyna Dragańska-Deja, Lech Kotwicki, Józef Mikołaj Wiktor, Piotr Bałazy oraz Agnieszka Tatarek (Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk), a także Peter Torkler (Rewilding Oder Delta). Panel dyskusyjny moderował Tomasz Kijewski (Instytut Oceanologii PAN), a wśród panelistów znaleźli się: Jacek Tylkowski, Peter Torkler, Agnieszka Tatarek i Marek Dylawerski (Woliński Park Narodowy).
Na zakończenie pierwszego dnia uczestnicy przyjęli Wolińską Deklarację o Ochronie Przyrody, dokument wyznaczający wspólne cele na lata 2025–2030, a wieczór zakończył się koncertem Orkiestry Wojskowej ze Świnoujścia.
Drugi dzień konferencji był dniem warsztatowym, prowadzonym przez pracowników Wolińskiego Parku Narodowego. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy, które na przemian realizowały dwie ścieżki tematyczne:
Ścieżka lądowa: Od Wapnicy przez Jezioro Turkusowe, Górę Piaskową i Rezerwat im. W. Szafera aż po Lubin – uczestnicy poznawali genezę unikalnego krajobrazu WPN, rolę sukcesji naturalnej, stan lasów bukowych, a także wyzwania związane z ochroną siedlisk seminaturalnych i presją człowieka na walory krajobrazowe. Omówiono także działania związane z restytucją gatunków i planowaniem ochrony czynnej.
Ścieżka wodna: Rejs po delcie Świny, od przystani w Łunowie przez wyspę Warnie Kępy po jezioro Wicko Wielkie, umożliwiał bezpośredni kontakt z siedliskowym i ornitologicznym bogactwem delty. Eksperci omawiali wpływ wypasu na ochronę ptaków, metody kontroli gatunków inwazyjnych, skutki presji turystycznej i zabudowy na ekosystemy wodne oraz praktyczne aspekty monitoringu i dokumentacji działań ochronnych.
Warsztaty zrealizowane w ramach obydwu ścieżek skutkowały wnioskiem, że ochrona przyrody to nie tylko strategie, ale codzienne działania na terenie, często wymagające precyzji, współpracy i długofalowego zaangażowania.
Podczas konferencji Wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Paweł Augustyn przekazał na ręce Wioletty Nawrockiej dwie umowy o dofinansowanie, łącznie na ponad 35 mln zł, na realizację dwóch kluczowych projektów:
Modernizację i rozbudowę Centrum Edukacyjno-Muzealnego (CEM) w Międzyzdrojach – inwestycja o wartości 38,1 mln zł, w tym 26,5 mln zł dofinansowania z UE, oraz Stworzenie Siedliska Edukacyjnego „Sylwana” w Warnowie – projekt o wartości 11,7 mln zł, z czego ponad 8,1 mln zł stanowi dofinansowanie z UE.
Wydarzenie zostało współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego FENIKS 2021–2027.
Tekst: Woliński Park Narodowy
Zdjęcia: Świnoujska Grupa Fotograficzna