Gmina Kamień niechlubnym wyjątkiem w powiecie. Chodzi o opiekę nad zwierzętami

Opieka nad zwierzętami bezdomnymi a szczególnie nad kotami wolno żyjącymi to zagadnienie, które wzbudza różne uczucia, zwłaszcza w kontekście zapewnienia im odpowiednich warunków. To nie tylko troska człowieka o zwierzęta, to obowiązek ustawowy, który spoczywa na gminach. Z kotami jest najtrudniej. To najczęściej ludzie dobrej woli zbierają pieniądze na ich utrzymanie, zajmują się nimi, finansują leczenie, budują domki, zbierają karmę. Robią to, bo taką mają wrażliwość.

Ale opieka nad kotami wolno żyjącymi to zadanie, które wymaga zaangażowania zarówno ze strony gmin, jak i społeczeństwa. Na pewno nie można liczyć na wszystkich mieszkańców ale jeśli chodzi o gminę jako podstawową jednostkę samorządu terytorialnego, to nieważne jest, czy ktoś w tej gminie zwierzęta lubi, czy nie — urzędnicy muszą o nie zadbać. Na to mają przeznaczone pieniądze w budżecie i programie i za wykonywanie tych zadań mają płacone.

W gminie Kamień Pomorski jest problem. A idzie zima i będzie większy. On jest widoczny w dyskusjach internetowych. Zaczyna robić się nerwowo, bo kotów porzuconych coraz więcej a pieniędzy ze zbiórek coraz mniej. Ludzie się konfliktują, a gmina nie proponuje żadnego rozwiązania. Warto więc zacząć od początku, od podstaw, tak aby siebie nawzajem nie obwiniać i by nie skłócili się wszyscy ci, którzy czują odpowiedzialność i pomagają. Stracą na tym tylko zwierzęta. 

Rodzi się więc pytanie, dlaczego burmistrz Stanisław Kuryłło nie czuje odpowiedzialności za realizację zadania własnego gminy, którą kieruje? Przygląda się sytuacji i żadnych refleksji? Składa na sesjach sprawozdania z działalności, ale o programie opieki nad bezdomnymi zwierzętami cisza.

Przypomnijmy, w marcu 2025 roku Rada Miejska w Kamieniu Pomorskim przyjęła uchwałę w sprawie „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt”. Jednak program ten nie wszedł w życie. Uchwała została unieważniona przez Wojewodę Zachodniopomorskiego, ponieważ program nie regulował kwestii dotyczących zapewnienia całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem wszystkich zwierząt.

Niestety nowy, poprawiony projekt do dzisiaj nie został przedstawiony Radzie Miejskiej w Kamieniu Pomorskim. Jak stwierdził burmistrz Stanisław Kuryłło w odpowiedzi na czerwcową interpelację radnej Moniki Kosińskiej, gmina do końca 2025 roku nie będzie miała obowiązującego programu. 

Programu opieki nad zwierzętami nie będzie i już — stwierdza Kuryłło. Co na to prawo?

— Przypomina się Bareja i słynne słowa z filmu „Miś” – „Nie mamy pańskiego płaszcza i co pan nam zrobi?” – mówił szatniarz do bohatera, a ja przywołuję te słowa, manifestując swoją bezsilność wobec burmistrza, od którego słyszymy nie ma programu i nie będzie, i co mi zrobicie? — ocenia całą sytuację jeden z opiekunów zwierząt — Internet puchnie od naszych „zrzutek” i  postów błagających o pomoc. 

Wszystkie pozostałe gminy powiatu kamieńskiego nie mają takiego problemu. Zarówno wójt Świerzna jak i burmistrzowie Wolina, Dziwnowa, Międzyzdrojów i Golczewa przedstawili radnym programy opieki nad zwierzętami. Radni je uchwalili, samorządy zadania realizują, pieniądze mniejsze lub większe, przeznaczają na pomoc i przede wszystkim współpracują z gabinetami weterynaryjnymi. A dzięki temu, że mają program, gminy mogły skorzystać z dodatkowych pieniędzy od marszałka województwa i skorzystały. 

Gminy zawalczyły o pieniądze na zwierzęta. Kamień wykluczył się sam

Natomiast burmistrz Kamienia w sprawozdaniach z działalności między sesjami, opowiada o sukcesach swoich i nie swoich, ale przez pół roku nie wspomniał, jakie podjął działania, by kamieńscy radni program mogli przyjąć. Do końca roku budżetowego pozostało 2 miesiące.

A jednak program musi być!

Problem w tym, że jak wskazują wszystkie orzeczenia w tej sprawie, nie może mimo zapewnienia w budżecie środków na ten cel. Brak uchwały oznacza, że zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt, gmina nie może ponosić żadnych wydatków związanych z opieką nad bezdomnymi zwierzętami. Każda złotówka przeznaczona na ten cel bez programu, będzie wydatkiem nielegalnym. Program jest warunkiem koniecznym do prowadzenia jakichkolwiek działań w tym zakresie. Zgodnie z ww. ustawą art.11a ust. 5 program musi zawierać wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania tych środków na poszczególne ustawowe cele. 

Program ma obejmować w szczególności:

1. zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;
2. opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;
3. odławianie bezdomnych zwierząt;
4. obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt;
5. poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6. usypianie ślepych miotów;
7. wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich;
8. zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt

Zgodnie z aktualnym orzecznictwem sądów administracyjnych – jedynie wskazanie wysokości środków finansowych na realizację każdego z zadań składających się na treść programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt stanowi pełną realizację upoważnienia wynikającego z art. 11a ust. 5 ustawy o ochronie zwierząt. Skoro tak, to co realizują ci co programu nie uchwalili? 

Co wiedzą radni? 

Czy środki z puli na opiekę nad zwierzętami bezdomnymi są wydatkowane bez programu? Jeśli tak, to ile i na co wydano? Jak wyglądały działania gminy w pierwszym kwartale 2025 r. by nawiązać współpracę z gabinetem weterynaryjnym przed przyjęciem projektu programu? Ktoś widział dokumenty do kogo się zwrócono oraz jak gabinety argumentowały odmowę? Czy podjęto starania, po unieważnieniu uchwały przez Wojewodę, by jednak program zgodny z ustawą o ochronie zwierząt przyjąć? Czy ktoś widział dokumenty? 

Dla zainteresowanych przedstawione stanowisko znajduje odzwierciedlenie w aktualnym orzecznictwie: NSA w wyroku z dnia 29 lipca 2020 r., sygn. akt II OSK 997/20, NSA w wyroku z dnia 14 czerwca 2017 r., sygn. akt II OSK 1001/17 wojewódzkich sądów administracyjnych (por. wyroki WSA w Bydgoszczy: z 29 stycznia 2019 r., sygn. akt II SA/Bd 1280/18, z 16 października 2019 r., sygn. akt II SA/Bd 605/19; wyroki WSA w Gorzowie Wielkopolskim: z 29 sierpnia 2018 r., sygn. II SA/Go 485/18, z 19 kwietnia 2018 r., sygn. II SA/Go 68/18; wyroki WSA w Krakowie z 30 marca 2021 r., sygn. akt II SA/Kr 104/21, z 19 marca 2021 r., sygn. akt II SA/Kr 115/21; wyrok WSA w Szczecinie z 21 kwietnia 2021 r., sygn. akt II SA/Sz 69/21; wyroki WSA w Warszawie: z 31 stycznia 2021 r., sygn. akt IV SA/Wa 2572/19, z 1 grudnia 2021 r., sygn. akt VIII SA/Wa 646/21; wyroki WSA w Białymstoku: z 18 listopada 2021 r., sygn. akt II SA/Bk 672/21, z 14 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Bk 769/21, z 29 listopada 2022 r., sygn. akt II SA/Bk 700/22; wyroki WSA w Olsztynie z dnia 13 stycznia 2022 r., sygn. akt II SA/Ol, z dnia 3 lutego 2022 r., sygn. akt II SA/Ol, sygn. akt II SA/Ol 46/22; wyrok WSA w Łodzi z 14 stycznia 2022 r., sygn akt II SA/Łd 531/21; wyrok WSA w Poznaniu: z 7 grudnia 2022 r., sygn. akt IV SA/Po 712/22).

Jedyna gmina w powiecie bez programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi. Dlaczego?

Program programem, a realia? – Czytelniczka ocenia uchwałę