Pierwszy przypadek groźnego wirusa BTV-3 w Polsce wcześniej niż sądzono. Żubr z Wolińskiego Parku Narodowego nie przeżył
Jesienią 2023 roku w Europie pojawił się nowy wariant wirusa niebieskiego języka – serotyp BTV-3. Od tego czasu wirus ten rozprzestrzenia się szybciej niż wcześniejszy groźny wariant BTV-8, który wywołał epidemię dziewięć lat wcześniej. BTV-3 już teraz powoduje poważne straty w hodowli zwierząt gospodarskich w Europie, a pod koniec 2024 roku dotarł także do Polski. Nowe badania wskazują, że pierwszym nosicielem wirusa był żubr z Wolińskiego Parku Narodowego.
Choć za pierwsze ognisko choroby niebieskiego języka w Polsce uznaje się przypadek z 22 listopada 2024 roku w powiecie wołowskim (woj. dolnośląskie), najnowsze badania wskazują, że wirus pojawił się wcześniej — w październiku 2024 roku u żubra z Wolińskiego Parku Narodowego. Zwierzę cierpiało na ciężką, krwotoczną postać choroby, z objawami takimi jak duszności, krwawa biegunka oraz szybko postępujące wyniszczenie organizmu. Wirusa potwierdzono nie tylko we krwi i śledzionie martwego żubra, ale także – dwa tygodnie po jego śmierci – w meszkach Culicoides punctatus złapanych w pobliżu wybiegu.
To pierwszy przypadek wykrycia BTV-3 u tego gatunku meszki, co wskazuje na jej potencjalną rolę jako wektora przenoszącego wirusa. Fakt ten budzi szczególny niepokój, ponieważ C. punctatus jest powszechnie występująca w Europie, a jej aktywność zwiększa się wraz z postępującymi zmianami klimatycznymi.
Analiza genetyczna potwierdziła, że szczep wykryty w Polsce jest blisko spokrewniony z wariantami BTV-3 obecnymi w Holandii, Niemczech i Portugalii. Mniejszą zgodność genetyczną odnotowano w porównaniu do szczepów z Sardynii i Tunezji.
To odkrycie ma znaczenie nie tylko dla ochrony dzikiej przyrody, ale również dla bezpieczeństwa hodowli w regionie. BTV-3 może zagrażać bydłu i owcom, a jego dalsze rozprzestrzenianie się w Polsce jest wysoce prawdopodobne.