Przebadali szczątki 209 średniowiecznych psów z Wolina. Wyniki fascynują!
Najnowsze badania archeozoologiczne, przeprowadzone przez Piotra Baranowskiego z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, rzucają światło na życie i różnorodność psów, które towarzyszyły mieszkańcom naszego regionu przed wiekami. Artykuł autorstwa Baranowskiego, opublikowany w prestiżowym czasopiśmie „Animals” w lipcu 2025 roku, przedstawia kompleksową analizę szczątków tych zwierząt, rzucając nowe światło na ich znaczenie w dynamicznym porcie Wolin.
Badanie objęło szczegółową analizę aż 209 szczątków psów domowych, wydobytych z dwóch stanowisk w Wolinie (w mieście i na pobliskim Srebrnym Wzgórzu) i datowanych na okres od IX do połowy XIII wieku naszej ery. Wyniki są zaskakujące i wskazują na znaczną zmienność w rozmiarach ciała i morfologii psów.
Odkryto obecność nawet trzech, odrębnych typów morfologicznych (fenotypów):
- Małe psy w typie szpica: O szacowanej wysokości w kłębie od 40 do 50 cm i masie ciała między 4 a 6 kg. Te niewielkie zwierzęta prawdopodobnie służyły jako psy do towarzystwa, pilnowania w mieście i polowania na małe zwierzęta łowne.
- Średnie formy brachycefaliczne (krótko-głowe): Mierzące od 50 do 60 cm w kłębie i ważące od 10 do 15 kg. Mogły być wykorzystywane do pasterstwa, polowań lub transportu.
- Duże osobniki mezocefaliczne (o średniej długości głowy): Osiągające do 65 cm w kłębie i ważące od 20 do nawet 40 kg. Były to psy o potencjalnie większym zastosowaniu w pasterstwie, łowiectwie, transporcie, a także mogły pełnić funkcje symboli statusu.
Analiza wykazała, że psy te żyły zazwyczaj od 3 do 10 lat, a wśród zbadanych szczątków zidentyfikowano zarówno samce, jak i samice. Co więcej, badacze zaobserwowali ślady urazów czaszki i silnego zużycia zębów. Jest to ważna wskazówka, sugerująca, że zwierzęta te pełniły utylitarne role, takie jak stróżowanie, co mogło prowadzić do urazów. Obrażenia zadano w miejscach typowo narażonych na uderzenia w okolicę nadoczodołową i twarzową w celu powstrzymania agresywnego zachowania. W artykule czytamy, że żadne z nich nie wydaje się być śmiertelne ani zadane w celu zabicia.
Taka różnorodność morfologiczna psów w Wolinie jest interpretowana w kontekście funkcjonalnych ról, przepływu genów związanego z handlem oraz adaptacji środowiskowej w tętniącej życiem osadzie portowej. Wyniki te wskazują, że Wolin, będący ważnym ośrodkiem kulturowym i handlowym, miał wpływ na kształtowanie się relacji między ludźmi a psami, poprzez antropogeniczną selekcję i regionalną wymianę. Porównanie danych z Wolina z innymi stanowiskami na Pomorzu Zachodnim sugeruje, że w Wolinie występowała ogromna różnorodność psów — większa niż w wielu innych miejscach.
Fajny temat!
słabo, w Kamieniu nie takie cuda i nie takie analizy już porobiono!
Mam nadzieję, że w tej ekspedycji nie brał udziału…. znany z Kamienia Pomorskiego Pan….Grzegorz.